Janusz Rypuszyński urodził się 5 maja 1848 we Lwowie, był synem Onufrego i Janiny Gudzińskiej. Tam także ukończył studia na Akademii Technicznej, potem studiował również w Wiedniu. Posiadał zatem gruntowne wykształcenie inżynierskie i w związku z tym następnie pracował przy budowie kilku linii kolejowych na terenie Austro – Węgier, między innymi Tarnów – Leluchów. Po ślubie z Marianną Wisłocką, córką dziedzica z Wadowic Górnych koło Radomyśla i słynnej patriotki z czasów powstania styczniowego Eufemii Osuchowskiej, około roku 1889 zamieszkał na stałe w Tarnowie.
Z owego związku miał pięć córek i syna Józefa. Po bezskutecznym staraniu się o posadę budowniczego miejskiego założył swoje prywatne biuro projektowe i jako autoryzowany inżynier cywilny zamieszkał przy ulicy Bernardyńskiej 18. Jego niebywałe zdolności sprawiły, że już po niedługim czasie zaczął otrzymywać zlecenia z tarnowskiego magistratu, który dawał mu bardzo odpowiedzialne prace budowlane. Pierwszym takim osiągnięciem było dokończenie budowy szkoły wydziałowej żeńskiej imieniem cesarza Franciszka Józefa, zaprojektowanej przez Szczęsnego Zarębę – dzisiejszy gmach Poczty Głównej przy ulicy Adama Mickiewicza. Po realizacji tak wielkiego projektu Janusz Rypuszyński został wybrany do rady miejrapuszynskiskiej, początkowo jako zastępca radnego, aż po asesora, który mógł zastępować godność wiceburmistrza miasta. Było to niewątpliwie stanowisko godne tak zdolnego i wszechstronnego człowieka jakim był inż. Rypuszyński. Do wybuchu I wojny światowej zaprojektował i zarządzał budową ponad czterdziestu budynków na terenie Tarnowa i nie tylko. Zapewne jego wizytówką stał się hotel Bristol, ale nie można pominąć innych obiektów, takich jak: kamienica przy Wałowej 8 i 14, klasztor Filipinów przy dzisiejszej ulicy Józefa Piłsudskiego i wiele innych dzisiejszych kamienic, stanowiących o tarnowskiej historii. Najpierw projektował obiekty w stylu neobarokowym, później eklektyczne i modernistyczne. Z obiektów przemysłowych wybudowanych według projektów Janusza Rypuszyńskiego można wymienić cegielnię przy ulicy Tuchowskiej w Tarnowie Zaprojektował też kilka kościołów w stylach neoromańskim i neogotyckim, a przykładem są po dzień dzisiejszy świątynie w Jarząbce Nowej, Zbylitowskiej Górze i… Maszkienicach. Jako architekt i inżynier budowlany był twórcą kilkudziesięciu budynków publicznych i prywatnych w Tarnowie i okolicach. Mieszkał w zaprojektowanej przez siebie willi „Janina” przy ulicy Lipowej (obecnie Aleja Solidarności). Janusz Rypuszyński angażował sie również w działalność polityczną i z tego względu piastował różne funkcje publiczne. W okresie I wojny światowej pełnił obowiązki wiceburmistrza Tarnowa. W 1923 roku, po rezygnacji Tadeusza Tertila z urzędu burmistrza, Janusz Rypuszyński został 3 grudnia wybrany na to stanowisko większością głosów 37 do jednego. Wyboru tego nie zaakceptowało tarnowskie starostwo. Dodatkowo w dniu 8 listopada 1923 roku przy ul. Wałowej doszło do starcia strajkujacych robotników z wyprowadzonym na ulice miasta wojskiem, w którym zginęło pięć osób a 39 zostało rannych (dwie z nich wkrótce zmarły). Trzy dni później pogrzeb poległych przybrał charakter demonstracji politycznej. Wobec powyższych faktów władze państwowe zdecydowały się 13 lutego 1924 roku rozwiązać radę miejską i powołać zarząd komisaryczny. Komisarzem mianowano Janusza Rypuszyńskiego. Po zamachu majowym nasiliły się żądania odwołania zarządu komisarycznego. Ostatecznie w listopadzie 1926 roku reaktywowano radę miejską, a 27 listopada Janusz Rypuszyński złożył rezygnację. J. Rypuszyński dożył sędziwego wieku 84 lat i zmarł 1 lutego 1932 roku w swoim domu przy ulicy Narutowicza i został pochowany w grobowcu rodzinnym Rypuszyńskich i Mossorów na prawo od głównej alei, przed kaplicą XX. Sanguszków, na Starym Cmentarzu na Zabłociu w Tarnowie. Postać Inż. Janusza Rypuszyńskiego na trwałe wpisała się w historię parafii i miejscowości Maszkienice. U progu XX wieku odnotowano wielki trend w kierunku budowania kościołów murowanych w wielu miejscowościach także naszej okolicy, niestety również kosztem rozbiórki starych drewnianych świątyń jak np. w Porąbce Uszewskiej i Jadownikach, które gdyby przetrwały do naszych czasów znacznie ubogaciłyby szlak drewnianej architektury sakralnej w najbliższym sąsiedztwie i całej Małopolsce. Powstawały zatem nowe kościoły w Porąbce Uszewskiej, Jadownikach, Bielczy, a w Szczepanowie w bryłę nowej świątyni po mistrzowsku wkomponowano stary kościół p. w. Św. Marii Magadaleny zwany długoszowskim. W roku 1914 ówczesny biskup diecezjalny Leon Wałęga zezwolił na dobudowanie od strony wschodniej do istniejacej kaplicy mszalnej w Maszkienicach nowego kościoła. Prace projektowe zlecono właśnie znakomitemu Januszowi Rypuszyńskiemu który nadał nowo powstajacemu kościołowi w Maszkienicach charakter neogotycki. W latach 1914 – 1917 zrealizowano projekt i po wschodniej stronie w/w kaplicy wybudowano budynek obecnego kościoła parafialnego. Kolejnym etapem realizacji miała być budowa wieży kościelnej, której rzut widoczny jest na rzucie przyziemia sporządzonym przez inż. Rypuszyńskiego w 1914 roku.
Z nieznanych powodów odstąpiono od tej budowy, pozostawiając bryłę wcześniejszej kaplicy przy zachodniej ścianie kościoła w ten sposób, że dotychczasowa kaplica po przebiciu przejścia stała się przedsionkiem zachodnim nowego budynku kościoła. Inż. Janusz Rypuszyński bez wątpienia należał do elitarnego grona twórców architektury przełomu XIX i XX do którego zalicza się tak wybitne osobowości jak Jan Sas – Zubrzycki architekt kościołów w Porąbce Uszewskiej, Bielczy, Szczepanowie, Jadownikach i Adolf Juliusz Stapf projektant kościołów w Łękawicy, Szynwałdzie, Cikowicach i którzy wywarli wielki wpływ na sztukę sakralną na początku XX wieku. Jako architekci ducha, dzięki zdolnościom, talentowi i wyobraźni stworzyli piękne obiekty sakralne które nierozerwalnie wpisały się w naszą rzeczywistość oraz krajobraz bliższej i dalszej okolicy. Jednym z nich jest neogotycki kościół parafialny w Maszkienicach dzieło projektowe inż. Janusza Rypuszyńskiego.
Opracował: Wojciech Legutko
Źródła: Tarnowski Kurier Kulturalny, Tarnowskie Centrum Informacji, Wikipedia.